Nhìn lại vụ khủng hoảng truyền thông của Nhã Nam với tác giả Đặng Hoàng Giang, nhiều điều còn bỏ ngỏ!

Tháng 4 năm 2024, tác giả Đặng Hoàng Giang lên tiếng cáo buộc ông Nguyễn Nhật Anh, Tổng Giám đốc của Nhã Nam, có hành vi quấy rối đối với một nữ nhân viên của công ty. Ông Giang cho rằng ông Nhật Anh đã có hành vi không đúng đắn trong một tình huống công việc, và sự việc này được ông chia sẻ trên mạng xã hội. Sau đó, trước phản ứng mạnh mẽ của dư luận và cộng đồng mạng, NXB Nhã Nam đã có những động thái được cho là nhằm xử lý khủng hoảng truyền thông. Tuy nhiên, tính đến thời điểm hiện tại, sau khoảng 8 tháng trôi qua thì sự việc này dường như vẫn còn nhiều điều bỏ ngỏ. Và những điều bỏ ngỏ này là điều bất lợi tiềm ẩn cho NXB Nhã Nam.

Bài viết này tôi dành tặng cho các bạn sinh viên và những người tham gia Workshop “Từ khủng hoảng đến cơ hội” của các bạn sinh viên ngành Quan hệ công chúng khoá 10 – Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam sẽ được tổ chức vào ngày 13/12/2024.

Nhìn lại vụ khủng hoảng truyền thông của Nhã Nam và tác giả Đặng Hoàng Giang

Theo thông tin trên báo chí, ngày 15/4, TS Đặng Hoàng Giang thông báo về quyết định dừng hợp tác với Nhã Nam trên trang Facebook cá nhân, nhưng không nêu rõ lí do. Nhiều tài khoản Facebook đã lan truyền ảnh chụp email được cho của tác giả Đặng Hoàng Giang gửi Nhã Nam. Theo đó, lý do ông Giang ngừng hợp tác đến từ việc giám đốc Nhã Nam có lời nói và động chạm cơ thể “mang tính tình dục, vượt quá giới hạn” đối với nhân viên nữ.

Vào 0h30 ngày 18/4, fanpage Nhã Nam đăng tải lời xin lỗi của ông Nguyễn Nhật Anh. Trong bài viết xin lỗi, ông Nguyễn Nhật Anh nói “Tôi đã có một số hành động thể hiện sự quan tâm, quý mến đối với cô (nữ nhân viên Nhã Nam – PV). Những hành động này không vượt quá các giới hạn đạo đức giữa con người với con người và nằm trong bối cảnh cụ thể. Nhưng điều tôi không lường được là vô tình gây bối rối, làm phiền, và có thể gây tổn thương với cô ấy. Cho đến gần đây tôi mới được biết. Tôi đã gửi lời xin lỗi chân thành tới cô ấy vào ngày 31 tháng 3 năm 2024”.

Tối 18/4/2024, trên fanpage, công ty Nhã Nam đưa ra thông cáo tạm thời ngừng vị trí Tổng Giám đốc của ông Nguyễn Nhật Anh. Ông Dương Thanh Hoài – Phó tổng giám đốc Nhã Nam – nhận trách nhiệm xử lý các vấn đề có liên quan đến công ty. Theo thông báo này, Nhã Nam “sẽ xúc tiến làm việc với cơ quan có thẩm quyền và cá nhân ông Nguyễn Nhật Anh để xác minh và làm rõ những sự việc, thông tin có liên quan; xác định tính chất và mức độ của vụ việc; xác định mức độ gây tổn hại đối với bên liên quan và đối với công ty Nhã Nam. Từ đó, chúng tôi sẽ có những biện pháp xử lý và kỷ luật thỏa đáng đối với ông Nguyễn Nhật Anh tại công ty Nhã Nam”.

Tối 20/4, trên trang cá nhân, tác giả Đặng Hoàng Giang (Giang Đặng) chia sẻ thêm về việc chấm dứt hợp tác với Nhã Nam. Theo tác giả Đặng Hoàng Giang, “hành vi và lời nói của ông Nguyễn Nhật Anh hiển nhiên đi quá giới hạn của quý mến, thân thiện, quan tâm hay quan hệ công việc giữa sếp và nhân viên. Chúng khiến cô, một nhân viên cấp thấp, sợ hãi, căng thẳng, tức giận, và cảm thấy không được tôn trọng”.

Theo bài viết trên trang cá nhân tác giả Đặng Hoàng Giang, một số nhân viên Nhã Nam khi biết sự việc hoặc im lặng, hoặc coi thường mức nghiêm trọng của vấn đề, hoặc bao che, biện hộ. Tác giả Đặng Hoàng Giang khẳng định “Tôi dừng hợp tác để phản đối những gì đã xảy ra”.

Liên quan tới vụ việc, công ty Nhã Nam bị một số tác giả, dịch giả quyết định ngừng hợp tác như Trần Thu Hà, Trần Tiễn Cao Đăng, thậm chí bị nhiều độc giả tuyên bố tẩy chay cho đến khi sự việc được làm rõ.

Nhã Nam đã xử lý khủng hoảng truyền thông như nào?

Trước sự việc này, phía NXB Nhã Nam cũng đã có nhiều những động thái được cho là nhằm xử lý khủng hoảng truyền thông. Cụ thể, lần lượt đã có những phản ứng như sau:

1. Đầu tiên là lời xin lỗi của ông Nguyễn Nhật Anh – Giám đốc Công ty Cổ phần Văn hóa và Truyền thông Nhã Nam – là nhân vật được nhắc đến trong những thông tin đồn đoán khiến một nhân viên nữ xin nghỉ việc. Tuy nhiên, lời xin lỗi này được đăng tải trên Fanpage của Nhã Nam và được dư luận đánh giá là chưa thật lòng, đẩy cho cao trào vụ việc căng thẳng hơn.

2. Sau đó, vào tối ngày 18/4 cũng trên fanpage có dấu tick xanh của Nhã Nam đăng bài thông báo chính thức về sự việc. Trong nội dung thông báo này có một điểm khiến cho dư luận chú ý đến nhiều nhất đó là về quyết định tạm thời ngưng vị trí công tác của ông Nguyễn Nhật Anh tại công ty.

3. Đến tháng 6.2024, Tạp chí điện tử Tri thức (ZNEWS) cho hay: Ông Nguyễn Nhật Anh và công ty Nhã Nam đã gửi đơn tố cáo tác giả Đặng Hoàng Giang về hành vi “có dấu hiệu vu khống, xúc phạm, bôi nhọ danh dự, nhân phẩm người khác”.

Đúng và sai trong cách xử lý khủng hoảng truyền thông của Nhã Nam

Đúng

1. NXB Nhã Nam đã đúng trong việc không quá hấp tấp trong việc phản ứng trước dư luận khi sự việc bắt đầu bằng bài đăng của tác giả Đặng Hoàng Giang thông tin về việc dừng hợp tác và câu chuyện về nghi vấn quấy rối tình dục. Dù nhiều người trách là Nhã Nam quá chậm trễ trong việc lên tiếng, tuy nhiên việc chậm trễ đã giúp cho Nhã Nam có được một thông báo chính thức với 7 điều tương đối rõ ràng và phù hợp.

2. Phía Nhã Nam đã đúng khi không thừa nhận nhưng cũng không phản bác về nghi vấn quấy rối tình dục trong luồng thông tin đang bị dư luận thắc mắc. Đây là một cách trả lời thông minh, khéo léo vì nếu phản bác sẽ gặp ngay phản ứng và tấn công từ người trong cuộc (ở đây là tác giả Hoàng Giang); nhưng nếu thừa nhận thì sẽ là cú đánh chí mạng vào người đang bị nghi vấn – là Giám đốc Nguyễn Nhật Anh. Nên việc khất rằng sẽ thông báo lại kết quả của sự việc sau xác minh là đúng đắn (điều 7 trong bài thông báo chính thức của Nhã Nam ngày 18/4)

3. Cái đúng nữa là dù chưa kết luận đúng sai, nhưng phía Nhã Nam cũng gửi lời xin lỗi đến nữ cựu nhân viên của công ty và cam kết chịu hoàn toàn mọi chi phí liên quan đến tổn thất của họ về cả tinh thần và thể chất. Phía Nhã Nam cũng không quên nhận trách nhiệm, thiếu xót của họ vì “đã sai khi tiếp nhận thông tin chưa kịp thời và xử lý chưa thỏa đáng”.

Sai

1. Thứ nhất, cái sai đầu tiên là việc để cho người trong cuộc, chủ thể của khủng hoảng ban đầu là giám đốc Nguyễn Nhật Anh đăng đàn lời xin lỗi trên fanpage của Nhã Nam. Đây chính là nguyên nhân dẫn khủng hoảng ban đầu từ khủng hoảng cá nhân (ông Nguyễn Nhật Anh) thành khủng hoảng thương hiệu (NXB Nhã Nam).

2. Cái sai thứ 2 là Nhã Nam chỉ tập trung xử lý truyền thông mà quên mất cốt lõi của vấn đề là phải “xử lý được người tạo ra vấn đề”. Nghĩa là, dù đã đăng bài thông báo chính thức về sự việc, nhưng dường như Nhã Nam đã không có cuộc làm việc nào hoặc không đạt kết quả làm việc nào với tác giả Đặng Hoàng Giang – người được cho là đã tạo ra vấn đề trong khủng hoảng lần này. Đó là lý do dẫn đến việc 2 ngày sau, tức là ngày 20.4 tác giả này tiếp tục đăng bài trên MXH nói về việc dừng hợp tác, trong đó có nói cụ thể hơn về quan điểm của ông trong hành động của ông Nguyễn Nhật Anh với một nữ nhân viên. Từ đây, sự việc tiếp tục được đẩy lên cao trào, một số nguồn thông tin cho hay đã có nhiều tác giả quen thuộc lên tiếng từ chối hợp tác với Nhã Nam, nhiều độc giả tuyên bố tẩy chay cho đến khi sự việc được làm rõ.

3. Cái sai tiếp nữa từ phía Nhã Nam và ông Nguyễn Nhật Anh chính là thông tin về việc họ tố cáo tác giả Đặng Hoàng Giang ra công an với tội về hành vi “có dấu hiệu phạm tội vu khống, xúc phạm, bôi nhọ danh dự, nhân phẩm người khác và công ty. Có thể khi làm điều này, phía Nhã Nam và ông Nguyễn Nhật Anh đã cân nhắc kĩ và có sự tư vấn từ những người có chuyên môn, hoặc có căn cứ nào đó để thực hiện việc này. Tuy nhiên, tại thời điểm đó và những diễn biến của sự việc cho thấy việc đưa nhau ra chốn “công đường” để giải quyết sự việc chỉ khiến cho phía Nhã Nam và ông Nguyễn Nhật Anh có vẻ trở nên yếu thế hơn, gặp phải sự phản ứng dữ dội hơn từ phía dư luận.

Những điều còn bỏ ngỏ và nguy cơ tiềm ẩn cho Nhã Nam

Tính đến thời điểm hiện tại (12/2024) sự việc đã đi qua được khoảng 8 tháng và dường như sự việc đã “bình yên” trở lại. Điều này cho thấy là sự việc đã được giải quyết và các bên đều tìm thấy được sự thỏa mãn cho riêng mình. Khi sự việc được giải quyết thì đồng nghĩa là khủng hoảng truyền thông cũng đã có thể được kết thúc.

Thế nhưng, sự việc này chưa được giải quyết dứt điểm, và nghĩa là khủng hoảng truyền thông trong câu chuyện liên quan đến NXB Nhã Nam và ông Nguyễn Nhật Anh vẫn còn những điều bỏ ngỏ, hoặc nói cách khác thì vẫn còn những kẽ hở. Với những bỏ ngỏ này, nếu như ai đó hoặc đối thủ cạnh tranh nào đó muốn tận dụng để tạo thành một làn sóng lần nữa gây ra khủng hoảng truyền thông cho Nhã Nam thì hoàn toàn có thể. Vậy đó là những yếu tố nào?

1. Trong sự việc này, bài thông báo chính thức được Nhã Nam đăng tải trên fanpage của mình là “phát ngôn” đầu tiên và cũng là duy nhất về sự việc cho đến thời điểm hiện tại. Trong 7 điều được nhắc đến trong thông báo này, thì có những điều đến tận bây giờ phía Nhã Nam vẫn đang “nợ” dư luận. Cụ thể như trong điều 7 Nhã Nam có nói: “Chúng tôi sẽ cập nhật công khai toàn bộ những thông tin liên quan đến sự việc ngay khi đã được xác minh và làm rõ”. Vậy nếu bây giờ có ai hỏi Nhã Nam rằng: đã 8 tháng trôi qua, sự việc về nghi vấn quấy rối tình dục đã được xác minh làm rõ hay chưa, đã công khai thông tin hay chưa?. Liệu Nhã Nam sẽ trả lời như nào?

2. Thứ 2, như thông tin bên trên đã nói, việc Nhã Nam và ông Nguyễn Nhật Anh có đơn tố cáo ông Đặng Hoàng Giang về dấu hiệu phạm tội vu khống, xúc phạm, bôi nhọ. Vậy xin hỏi đã nửa năm trôi qua, sao không thấy kết luận tố giác, tố cáo hay kết luận điều tra về sự việc này từ phía cơ quan chức năng? Sự việc đã được chìm xuống có chủ đích, hay đã có những người vì lý do nào đó mà phải lặng lẽ rút đơn? tất nhiên, không ai trong chúng ta biết là vì sao, nhưng nếu như có ai đó khới lại chuyện này trên truyền thông thì liệu Nhã Nam sẽ phản ứng ra sao? Đây chính là cái bỏ ngỏ và cũng là kẻ hở thứ 2 trong chính quá trình xử lý khủng hoảng truyền thông mà Nhã Nam để lại.

Nhà báo Xuân Thời

Copyright © Bài viết này có bản quyền tác giả, vui lòng ghi rõ nguồn tác giả Nhà báo Ngự Miêu hoặc www.toilangumieu.com khi bạn sử dụng, đăng tải, dẫn nguồn lại bài viết này. Trân trọng cảm ơn! - Chi tiết vui lòng liên hệ: nhabaongumieu@gmail.com - Theo dõi nhà báo Ngự Miêu trên nền tảng tiktok hoặc kênh youtube.